تکنیک تاپسیس (Topsis) چیست؟
تکنیک تاپسیس (Topsis) یا اولویت بندی بر اساس شباهت به راه حل ایده آل، که نخستین بار بوسیله ونگ و یون در سال 1981 معرفی شد، یکی از روش های تصمیم گیری چند معیاره مانند AHP است. از این تکنیک می توان برای رتبه بندی و مقایسه گزینه های مختلف و انتخاب بهترین گزینه و تعیین فواصل بین گزینه ها و گروه بندی آنها استفاده نمود.
از جمله مزیت های این روش آن است که معیارها یا شاخص های به کار رفته برای مقایسه می توانند دارای واحدهای سنجش متفاوتی بوده و طبیعت منفی و مثبت داشته باشند. به عبارات دیگر می توان از شاخص های منفی و مثبت به شکل ترکیبی در این تکنیک استفاده نمود.
بر اساس این روش، بهترین گزینه یا راه حل، نزدیک ترین راه حل به راه حل یا گزینه ایده آل و دورترین از راه حل غیر ایده آل است. راه حل ایده آل، راه حلی است که بیشترین سود و کمترین هزینه را داشته باشد، در حالی که راه حل غیر ایده آل، راه حلی است که بالاترین هزینه و کمترین سود را داشته باشد. به طور خلاصه، راه حل ایده آل از مجموع مقادیر حداکثر هر یک از معیارها به دست می آید، در حالی که راه حل غیر ایده آل از مجموع پایین ترین مقادیر هر یک از معیار ها حاصل می گردد.
فرآیند تاپسیس شامل مراحل زیر است:
گام 1) ایجاد یک ماتریس تصمیم گیری برای رتبه بندی. شامل m گزینه و n معیار.
گام 2) نرمال نمودن ماتریس تصمیم گیری است.
گام 3) تعیین راه حل ایده آل مثبت و راه حل ایده آل منفی
گام 4) بدست آوردن میزان فاصله هر گزینه تا ایده آلهای مثبت و منفی
گام 5) تعیین ضریب نزدیکی برای هر یک از گزینه ها
گام 6) رتبه بندی گزینه ها بر اساس ضریب نزدیکی
برای یادگیری بیشتر این روش فایل آموزشی روش تاپسیس را از طریق لینک زیر دانلود کنید: